Handout
Arbeidstijdenwet (ATW)

De Arbeidstijdenwet (ATW), ook wel in de volksmond “werktijdenwet’” genoemd,  is een complex geheel van regels die de maximale arbeidstijden en minimale rusttijden van werknemers bepalen. In de Arbeidstijdenwet staat hoeveel uren werknemers in een bepaalde periode mogen werken en hoeveel tijd ze recht hebben op pauze of rust.  Er zijn daarnaast extra normen voor nachtarbeid, werken op zondag, overwerken en oproepdiensten (consignatie). De Arbeidstijdenwet geldt voor iedereen vanaf 18 jaar die voor een werkgever werkt, dus ook voor uitzendkrachten, gedetacheerden en stagiairs.

Al met al een hoop regels waar je tijdens het plannen rekening mee moet houden. Om dit makkelijker voor jou te maken heeft Vlirdens een duidelijk overzicht gemaakt dat je hier gratis kunt downloaden.

Wat regelt de Arbeidstijdenwet

In de Arbeidstijdenwet staan de algemene regels over:

• Werktijden en rusttijden
• Pauzes
• Nachtdiensten
• Oproepdiensten
• Werktijden voor jongeren tot 18 jaar
• Werktijden voor zwangere of pas bevallen vrouwen
• Werken op zondag
• Overwerken

Wanneer geldt de Arbeidstijdenwet?

• Als je voor een werkgever werkt, geldt de Arbeidstijdenwet voor jou. Dus ook als je stagiair, uitzendkracht of gedetacheerd bent.
• Verdien je 3 maal het minimumloon of meer? Dan geldt de Arbeidstijdenwet niet. Behalve als je werkt in nachtdiensten of risicovol werk doet. 
• In beginsel geldt de ATW niet als je zelfstandige bent. Echter wel als je werkzaamheden verricht die een gevaar met zich mee kunnen brengen, zoals vrachtwagenchauffeurs. 
• Ook geldt de ATW niet voor vrijwilligers van 18 jaar of ouder. Vrijwilligers van 16 of 17 jaar mogen geen arbeid verrichten tussen 23.00 uur en 06.00 uur. Voor kinderen van 15 jaar en jonger die vrijwilligerswerk doen, gelden dezelfde regels als voor arbeid waarvoor ze betaald worden.

De Arbeidstijdenwet is van toepassing op al jouw werkzaamheden als werknemer. Als je verschillende banen hebt, moet je de verschillende werktijden bij elkaar optellen. Zo kun je nagaan wat jouw werktijden en rusttijden moeten zijn. De ATW is dus niet voor jou van toepassing wanneer je zzp’er of freelancer bent.

Uitzonderingen en aanvullingen in het Arbeidstijdenbesluit

Voor bepaalde beroepen en sectoren staan er aanvullende regels voor werk- en rusttijden in het Arbeidstijdenbesluit. Deze regels wijken af van de algemene ATW regels en staan in het Arbeidstijdenbesluit. Het Arbeidstijdenbesluit geldt alleen als dat is afgesproken in de cao.

Inspectie SZW controleert Arbeidstijdenwet

De Inspectie SZW controleert of bedrijven de ATW naleven. De Inspectie kan boetes opleggen aan bedrijven die de regels overtreden. Of proces-verbaal opmaken, wat kan leiden tot strafvervolging.